پاسخ – برای تنظیم قرارداد اجاره رحم چه شرایط و نکاتی را باید رعایت نمود ؟
از انواع تقسیم بندی نسب مشروع می توان به یک مورد آن که موضوع بحث ما است اشاره کرد. نسب ناشی از تلقیح مصنوعی؛ تلقیح در لغت به معنای بار دار کردن و لقاح به معنای باردار شدن است؛ در اصطلاح به این معناست که زن را با وسایل مصنوعی و بدون اینکه نزدیکی با همسر خود داشته باشد آبستن کنند؛ این بحث موافقان و مخالفان بسیاری دارد که هر کدام ادله مستحکمی برای خود دارند که باید از این بحث گذشت و از اطاله پرهیز کرد.
این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
وضع حقوقی طفل ناشی از تلقیح مصنوعی
- در حالتی که شوهر دارای نطفه حیاتی باشد اما فقط نتواند با نزدیکی زن را آبستن کند که بحثی وجود ندارد و بی شک طفل متعلق به صاحب نطفه و زن خواهد بود زیرا کلیه شرایط قانونی و شرعی نسب انجام شده است.
- اما در حالتی که زن شوهر داری نمی خواهد یا نمی تواند به طور طبیعی صاحب فرزند شود، اقدام به تشکیل جنین از نطفه خود و شوهرش در آزمایشگاه می نماید و سپس برای انتقال و پرورش جنین در رحم زن دیگر ، با وی قرارداد اجاره می بندد و به تعبیری رحم او را برای انتقال و رشد جنین خود اجاره می کند . ممکن است تشکیل جنین با تلقیح مصنوعی نطفه شوهر به صاحب رحم انجام گیرد؛نه در لوله آزمایشگاه.
- قانون ایران در مورد رحم اجاره و تلقیح مصنوعی به جز قانون نحوه اهداء جنین به زوجین نابارور مصوب 1382 ساکت است و اشاره ای به این بحث نداشته است.
- برابر اصل حاکمیت اراده این قراردادها نوعی ارایه خدمت (اجیر) یا واگذار کردن منافع وجود خود تحت شرایطی نظیر قرارداد کار است و علاوه بر این که مخالفتی با نص قوانین آمره ندارد و مخل نظم عمومی و اخلاق حسنه نیست، دارای منفعت عقلایی هم هست و از این رو صحت و اعتبار چنین قراردادی مورد قبول است.
- در مورد رابطه حقوقی طفل با اشخاص از لحاظ نسب هم باید گفت که ایران مانند کشور فرانسه اصولا رابطه طبیعی و ژنتیکی را مبنا قرار داده است و طفل ملحق به صاحب اسپرم و تخمک است. البته برخی گمان می کنند این طفل ناشی از زنا است و طفل ناشی از زنا متعلق به زانی نمی شود. اما این گمان اشتباه است و تولید مثل با روش مصنوعی زنا محسوب نمی شود.
- در موردی که انتساب جنین آزمایشگاهی به زنی که او را در رحم خود پرورش داده، در حالی که طفل از تخمک او نیست، با توجه به وجود رابطه طبیعی بین آن زن و طفل شاید بتوان نوعی قرابت رضاعی (ناشی از شیرخوارگی) بین آنان قائل شد. ولی اینگونه قرابت فقط از لحاظ منع نکاح موثر است و حمایت کافی از طفل نمی کند. البته برخی از فقهای معاصر با استناد به برخی روایات و آیه 2 سوره مجادله بر آنند که طفل به زنی که او را در رحم پرورش داده است و به دنیا آورده است ملحق می شود. یعنی به نوعی طفل دو مادر داشته باشد.
- با تمامی این اوصاف همچنان در مورد تولید مصنوعی و انتقال جنین و احکام و آثار حقوقی آن، مقررات جامعی در ایران وجود ندارد و با خلأ قانونی مواجه هستیم و قوانین سنتی و فقهی هم راه به جایی نخواهد برد؛ پس حتما پیشنهاد میشود قبل از انجام هر کاری تمامی اعمال را به یک وکیل دادگستری واگذار کنید تا بعد از انتقال نطفه و متولد شدن طفل مشکلی پیش نیاید.
- این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
مواد قانونی قابل استناد - قرارداد اجاره رحم - رحم اجاره ای
ماده 1قانون نحوه اهداء جنین به زوجین نابارور
به موجب این قانون کلیه مراکز تخصصی درمان ناباروری ذیصلاح مجازخواهند بود با رعایت ضوابط شرعی و شرایط مندرج در این قانون نسبت به انتقالجنینهای حاصله از تلقیح خارج از رحم زوجهای قانونی و شرعی پسازموافقت کتبیزوجین صاحب جنین به رحم زنانی که پس از ازدواج و انجام اقدامات پزشکی ناباروریآنها (هر یک به تنهایی یا هر دو) بهاثبات رسیده اقدام نمایند.
ماده 2 قانون نحوه اهداء جنین به زوجین نابارور
تقاضای دریافت جنین اهدایی باید مشترکاً از طرف زن و شوهر تنظیم وتسلیم دادگاه شود و دادگاه در صورت احراز شرایط ذیل مجوز دریافت جنین را صادرمیکند:
الف - زوجین بنا به گواهی معتبر پزشکی، امکان بچهدارشدن نداشته باشند و
زوجهاستعداد دریافت جنین را داشته باشد.
ب - زوجین دارای صلاحیت اخلاقی باشند.
ج - هیچیک از زوجین محجور نباشند.
د - هیچیک از زوجین مبتلا به بیماریهای صعبالعلاج نباشند.
هـ- هیچیک از زوجین معتاد به مواد مخدر نباشند.
و - زوجین بایستی تابعیت جمهوری اسلامی ایران را داشته باشند.
ماده 3 قانون نحوه اهداء جنین به زوجین نابارور
وظایف و تکالیف زوجین اهداء گیرنده جنین و طفل متولد شده ازلحاظنگهداری و تربیت و نفقه و احترام نظیر وظایف و تکالیف اولاد و پدر و مادر است.
ماده 4 قانون نحوه اهداء جنین به زوجین نابارور
بررسی صلاحیت زوجین متقاضی در محاکم خانواده، خارج از نوبت وبدون رعایت تشریفات آئین دادرسی مدنی صورت خواهد گرفت و عدم تأیید صلاحیتزوجین قابل تجدیدنظر میباشد.
ماده 5 قانون نحوه اهداء جنین به زوجین نابارور
آئیننامه اجرائی این قانون ظرف مدت سه ماه توسط وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی با همکاری وزارت دادگستری تهیه و به تصویب هیأت وزیرانخواهد رسید.
این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما