آیا می توان ادعای غبن و ضرر در معامله با فرد معتاد را داشت ؟

^{_{پاسخ – امکان فسخ معامله یا محاسبه به نرخ عادله درمعامله فروش زمین توسط فرد معتاد}}

• برخی از اشتباهات در معاملات به قدری مهم است که ارکان اساسی عقد را منحل می کند و برخی اشتباهات از اهمیت کمتری برخوردار است که موجب ایجاد خیار فسخ می شود ؛ یکی از آن موارد اشتباه در قیمت است.
• اشتباه در قیمت در صورتی که به غبن فاحش منجر گردد به موجب ماده ۴۱۶ قانون مدنی بعد از علم به غبن می توانند معامله را فسخ کنند؛ و منظور غبنی است که عرفا قابل مسامحه نباشد و برای یک تفاوت قیمت کوچک نمی توان معامله را فسخ کرد بلکه باید تفاوت قیمت به اندازه ای باشد که از نظر عرف مبادلاتی بتوان گفت مبلغ زیادی در این میان از بین رفته است و تعادل عوضین وجود ندارد و قانونگذار برای دفع ضرر این خیار را اجازه اعمال می دهد. 
• اما خیار غبن شرایطی دارد : ولاً اینکه معامله کننده هنگام انعقاد قرارداد از قیمت عادله بی اطلاع باشد بنابراین اگر در اثر عجله یا شتاب معامله ای با قیمت غیرعادلانه معامله ای انجام دهد اعمال خیار فسخ جایز نیست. بلکه شرط عدم اطلاع و جهل نسبت به قیمت است.دوماً غبن باید فاحش باشد و همانطور که گفته شد عرفا نباید قابل مسامحه باشد.
• در مورد اثر غبن باید گفت که اگر شرایط وجود داشته باشد معامله می تواند معامله از فسخ کند اما مدت استفاده از این خیار در قانون تصریح نشده است و عرفاً باید در سریع ترین زمان ممکن اعمال شود (ماده ۴۲۰ قانون مدنی).
• اما بحث مهمی در این جا حاکم است که در مورد علم به ایجاد خیار و مغبون شدن ؛ از آنجا که اصل عدم علم در تاریخ ادعایی مغبون کننده است در این مورد قول مغبون پذیرفته میشود مگر اینکه طرف دیگر خلاف آن را ثابت کند(رای هیات عمومی دیوان عالی کشور مورخه ۱۷/۱۲/۱۳۳۹) 

^{_{پاسخ  به پرسش مخاطب در خصوص ادعای غبن و ضرر در معامله با فرد معتاد}}

♦  البته وضعیت جسمانی فرد معامله کننده نیز مسئله ای جدی است که باید به طور دقیق نظریه پزشکی قانونی یا کارشناس را جویا شد که در اثر مصرف مواد مخدر اراده و هوشیاری فرد در چه وضعیتی قرار داشته است که اگر به قدری مصرف کرده باشد که مسلوب الاراده باشد دیگر بحث خیار غبن جایگاهی ندارد چرا که اعمال خیار برای قرارداد صحیح است و قراردادی که از اساس باطل باشد و شرایط اساسی صحت معامله را نداشته باشد دیگر چه چیزی را می خواهیم فسخ کنیم ؟!

♦  اما اگر چنین نباشد و نتوان فرد را غیر اراده تصور کرد باید گفت که عقد صحیح بوده اما به دلیل اشتباه معامله کننده و عدم آگاهی نسبت به قیمت، معامله را می توان به استناد خیار غبن فسخ کرد. 

_{^{مستندات قانونی - غبن و ضرر در معامله}}

ماده 190 قانون مدنی

برای صحت هرمعامله شرایط ذیل اساسی است :

1) قصد طرفین و رضای آنها .

2) اهلیت موضوع .

3) موضوع معین که مورد معامله باشد .

4) مشروعیت جهت

ماده 416 قانون مدنی

هر یک از متعاملین که در معامله غبن فاحش داشته باشد بعد ازعلم به غبن می تواند معامله را فسخ کند.

ماده 417 قانون مدنی

غبن در صورتی فاحش است که عرفا قابل مسامحه نباشد.

ماده 418 قانون مدنی

اگر مغبون درحین معامله عالم به قیمت عادله بوده است خیار فسخ نخواهد داشت .

ماده 420 قانون مدنی

خیارغبن بعد ازعلم به غبن فوری است .

 ماده 421 قانون مدنی

اگر کسی که طرف خود را مغبون کرده است تفاوت قیمت را بدهد خیارغبن ساقط نمی شود مگراینکه مغبون به اخذ تفاوت قیمت راضی گردد.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما